МАРИЙ КАЛЫК МОДЫШ-ВЛАК. «ЙОС КОШТЫКТЫМАШ»

16.07.2023 | 270 просмотра(ов)

Шергакан йолташ-влак! Ме таче марий калык модыш дене палдарымашнам умбакыже шуена. Сонарыш коштмаш – марий калыкын ик эн тошто пашаже лийын. «ЙОС КОШТЫКТЫМАШ» модыш кугезына-влакын сонарзе лиймышт нерген палдара.

Модышышто йос – пунымо пота. Кызыт шарфым, ӱштым але муш дене пунымо кандырам кучылташ лиеш.

Модшо-влак мланде ӱмбак але кӱвар ӱмбак, оҥго йыр, шинчыт. Кидыштым кок велым пулвуй йымалне кучат.

Сонарзе оҥго покшек лектеш. Оҥго йыр шинчыше-влак йосым йол шенгечышт – пулвуй йымачын – колтат. Йосын кушто улмыжым сонарзе шижеш да тушко тӧршта. Кӧн йол йымач йосым кучен, оҥго покшек луктын, молылан ончыктен кертеш, тудо йос сонарзе лиеш.

Модшо-влак йос дене сонарзым тупшо гыч перен кертыт. Тидын годым перыше еҥ йос сонарзе кидыш верештеш гын, сонарзе адак сеҥышыш лектеш. Лупшалаш тӧчышӧ еҥ тыгай мутым ойлышаш:

– Йыж-выж, йыж-выж кудалеш йос,

Йыж-выж, йыж-выж кудалеш йос,

Кӧ тӧча гын – куча,

Кӧ ӧркана гын – утла.

Кучымо годым йосым йол кокла гыч колташ лиеш.

 

Модса йолташ-влак дене, тыгак ешыште модса!

 

Вниманию читателей представляем список литературы по представленной теме из фонда Национальной библиотеки имени С. Г. Чавайна:

  1. Китиков, А. Е. Марий калык модыш / А. Е. Китиков. – Йошкар-Ола, 1990. – 60 с.
  2.  Марий калык модыш-влак = [Марийские народные игры] / С. Д. Архипова ямдылен. – Йошкар-Ола, 2012. – 111 с.
  3. Марий калык ойпого : хрестоматий / В. Т. Михайлов ямд. – Йошкар-Ола, 2011. – 358 с.
  4.  Марийские народные игры / составитель Архипова Светлана Дмитриевна. – Йошкар-Ола, 2020. – 119 с. : ил.
  5. Михайлов, В. Т. Марий калык ойпого = [Устное народное творчество мари] : туныктымо пособий = [учебное пособие] / В. Т. Михайлов. – Йошкар-Ола , 2012. – 310 с.
  6. Петухова А. Н. Детский фольклор народа мари / А. Н. Петухова. – Йошкар-Ола, 2004. – 288 с.

Материал подготовила Миниахметова Л. И., ведущий библиотекарь отдела социально-экономической литературы

Mari