Дзинь! – урокыш ӱжын, ЙЫҤГЫР йӱк шоктыш. Тыгай лӱм дене Марий Эл Республикыштына йоча газет икымше гана ош тӱням ужо. Тудо тендан дене, самырык лудшо-влак, тунемме ий мучко лиеш.

Икымше номерым лукмаште "Ямде лий" ден "Кугарня" газет редакций-влак тыршеныт, кум пытартыш номерлам "Кугарня" газет редакций луктын.

Сылне фото да сӱрет дене сӧрастарыме йылгыжше страницылаште кугыеҥ автор-влакын возымо лаштыкышт веле огыл, изирак йолташна-влакын пашаштат ончыкталтыт. Пытартышышт шкеныштым корреспондент, возгалыше, интервьюм налше, поэт семын шкеныштым ужыт.

Марий Эл Республикысе «Марий национальный конгресс» мер толкын  С.Г. Чавайн лӱмеш калыкле книгагудылан «Икымше тӱнямбал сарын шарнымаш книгаже» проект кышкарыште лукмо «Марий кундем 1914-1918 ийласе Икымше тӱнямбал сарыште» 300 экземпляр книгам пӧлеклен.

Шарнымаш книгашке Озаҥ губернийын Царевококшайск уездыштыже шочшо да Икымше тӱнямбал сарын участникше-влакын лӱмышт пурталыныт. Архив документ негызеш возалтын.

С. Г. Чавайн лӱмеш калыкле книгагудылан Ираида Букетова-Алвий «Помни своих» («Шарне шке тукыметым») книгам пӧлеклен. Автор ачажын, Аркадий Букетов-Сайнын, журналист да краеведын, мутмастар да туныктышын, шке тукымым шымлыме пашажым шуен. Тиде книгаште Морко район Эҥерӱмбал Шале ял гыч лекше Ӧтӧгӧн тукымын вияҥмыжым раш почын ончыктымо. Тиде тукым Россий мучко веле огыл, тыгак Германий, Израиль, Эстоний, Австралий эллаштат шарлен. Сандене книгам руш йылме дене возымо.

С. Г. Чавайн лӱмеш калыкле книгагудышто у книга – «Курыкмарий кундемын ожсо жап гыч тӱҥалын кызытсе марте историй событий-влак хронологий». Тиде книга книгагудо директор И. В. Щегловалан курыкмарий тӱвырам да йӱлам аралаш тыршымылан, калыкын кидпаша пӧртшын базыжым пеҥгыдемдаш надырым пыштымылан пӧлеклалтын. Оҥай, шке шотан справочник-полшык курыкмарий историй нерген палдара. Книгам ямдылыше-влак Л. З. Кубеков ден Т. В. Петрова шке пашаштышт С. Г. Чавайн лӱмеш книгагудын шуэн вашлиялтше книга да рукопись пӧлкажлан эҥертеныт. Книга кок ужаш гыч шога. Икымше ужашыште курыкмарий кундемын ожсо жап гыч тӱҥалын кызытсе марте историй событий-влак ончыкталтыныт гын, кокымшо ужаш историй да тӱвыра верла дене палдара.

Ятыр книгагудын шӧрлыклаштыже кидпалым пыштыман оҥай пӧлеклыме книга-влакым вашлияш логалеш. Шукерте огыл С. Г.Чавайн лӱмеш книгагудыланат пиал шыргыжалын: Р. А. Панова лӱмеш шанче книгагудын 2006-2014 ийласе директоржо, коллекционер, пушкинист Владимир Владимирович Изыкин кок лӱмлӧ писатель-влакын кидпалыштым пыштыман книга-влакым – кумдан палыме совет да россий писатель, литературовед Евге́ния Алекса́ндровна Тарату́тан «По следам «Овода» ден писатель Фока Фёдорович Бурлачукын «Белый Лебедь» – пӧлеклен.

С.Г.Чавайн лӱмеш калыкле книгагудо шке фондшым тӱрлӧ яра книга, журнал-влак дене пойдараш поснак кумылан. Тиде тудын миссийжым шукташ кугун полша – кызытсе да ончыкылык тукымлан книга поянлыкым арален кодаш да шарнашлан ышталтын.

Кугу таум каласена Сергей Тимофеевич Коноплёвлан, книгагудын лудшыжлан, коллекционерлан, шке коллекцийже гыч «Ивер и Телье» тӱнямбал почто марке полиграфий компанийын ныл томан каталог-полшыкшым пӧлеклымыжлан.